ថ្ងៃនីមួយៗនៃពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីជាតិខ្មែរ

    អត្ថបទដោយ៖ ឡេង ភារៈ

        

ប្រជាជនខ្មែរគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈទាំងអស់មិនថាអ្នក​មាន​​ឬ​អ្នកក្រទេតែងតែប្រកាន់យកនៅទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណីនិងពិធីបុណ្យផ្សេងៗរបស់ជាតិសាសនា។​​ ជាក់​ស្ដែងដូចជានៅក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីជាតិខ្មែរដែលជាពិធីដ៏ធំមួយរបស់ប្រជាពលរដ្ធ ហើយគេប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅខែចេត្រ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី​១៣​,​ ១៤ និង​១៥ ខែមេសា។

គេបានបែងចែកថ្ងៃនីមួយៗទៅតាមក្បួនខ្នាត ដោយថ្ងៃទី១ ហៅថា ថ្ងៃមហាសង្រ្កាន្ត ជាថ្ងៃចូលឆ្នាំដំបូង ព្រមទាំងមានការរៀបចំគេហដ្ធាន និងការស្លៀកពាក់ស្អាតបាត មកជួបជុំគ្នានៅមុខអាសនៈមានរៀបពលីកា រង់ចាំស្ដាប់សំម្លេងស្គររោទិ៍ពីរវត្តឯនាយឲ្យសញ្ញាថា ឆ្នាំថ្មីនឹងមកដល់ហើយ។​ កាលឮសូរសម្លេងស្គររោទិ៍រណ្ដំហើយពិធីក៏ចាប់ផ្ដើមព្រឹត្តទៅ ទាន ធូប​ត្រូ​វបានដុត។

លុះចូលមកដល់ថ្ងៃទី២ ថ្ងៃវ័នបត ជាថ្ងៃកណ្ដាល(​ ចែកឆ្នាំចូលឆ្នាំចាស់)​ ថ្មីម្នាក់ៗភ្ញាក់ពីព្រលឹម ខុសពីធម្មតា​ កូនចៅរៀបចំវត្ថុជាច្រើនមុខ យ៉ាងសមរម្យ មានសម្លៀកបំពាក់និង​ ចំណី យកទៅជូនដល់មាតាបិតា ជីដូនជីតា និង​គ្រូសារបាធ្យាយន៍។ ការធ្វើបែបនេះ បង្ហាញពីរការដឹងគុណ និងការគោរពរបស់កូនចៅទៅអ្នកមានគុណ រហូតដល់ពេលរ​សៀល​គេប្រារព្ធ​ពិធីពូនភ្នំខ្សាច់​។

ចំនែកថ្ងៃទី៣ ហៅថាថ្ងៃឡើងស័ក្តិ ជាថ្ងៃដែលចាប់ផ្ដើមចូលសករាជថ្មី ដែលវាមានសារៈសំខាន់ជាងថ្ងៃដទៃ។ វេលាព្រឹក ពុទ្ធបរិស័ទនិមន្តព្រះសង្ឃប័ង្សុកូល ឆ្លងភ្នំខ្សាច់ វាលុចេតិយ។​ លុះដល់រសៀល មានការស្រង់ ព្រះពុទ្ធដិមាករ​ ព្រះសង្ឃ និងមាតាបិតា ឬជីដូនជីតា ដើម្បីងូតទឹកជំរះកាយជូន ហើយកូនចៅបានទទួលនូវពរសព្វសាធុការ និងដំបូន្មានល្អៗសំរាប់អប់រំខ្នួនតទៅអនាគត។ រីឯ ការស្រង់ព្រះពុទ្ធដិមាករ ជានិមិត្តរូបថាទឹកគឺជាសេចក្ដីត្រូវការចាំបាច់ចំពោះរុក្ខជាតិ និងជីវិតសព្វសត្វ៕